Hôm nay chúng ta học về phần Thiền Giao Tiếp. Phần này bổ sung cho phần thiền nghe và những biểu hiện của Trụ hôm rồi chúng ta đã học.
Hãy cùng recall lại xem chúng ta đã học được những gì từ các buổi học trước:
- Học thiền đơn giản để tĩnh tâm, để cảm xúc được lắng lại. See something as something
- Học thiền lắng nghe để lắng nghe hoàn toàn. Dành tặng món quà là sự lắng nghe và hiện diện trọn vẹn với bạn mình
- Học về những biểu hiện của Trụ để nhận ra những điều là cuộc sống chúng ta mất đi niềm vui, bình an và hạnh phúc.
Có thể hành trình đi qua mọi người đã quá bất ngờ vì nghĩ rằng lớp học chỉ vào ngồi thiền trong yên lặng thôi. Nhưng đừng chỉ dừng lại ở Thiền ngồi. Lớp học là không gian để mọi người thoải mái lắng nghe, thoải mái nói và viết để nhận ra mình đang như thế nào.
Và phần Thiền Giao Tiếp – Thiền nói chuyện cũng giúp bạn nhận ra chính mình và hiểu hơn người đối diện
Tại sao cần phải tập Thiền Giao Tiếp?
Để chúng ta giao tiếp hiệu quả hơn, sống chân thật và tình cảm hơn.
- Nói lên được nhu cầu, mong muốn của mình
- Hiểu đúng được yêu cầu, mong muốn của bạn
- Nghe được những điều mà bạn tránh không nói, ám chỉ
- Nhận ra cảm xúc của mình
- Rèn luyện sự tập trung và hiện diện
- Không để cảm xúc chi phối khi giao tiếp
Một người giao tiếp tốt bao giờ cũng dễ mến và được mọi người yêu thương. Thiền giao tiếp cần cho chúng ta trong công việc cũng như trong gia đình.
Sẵn đây tôi cũng nhắc mọi người: Đừng chỉ giới hạn Thiền là ngồi trên thảm tĩnh tọa mà hãy mang thiền bước qua ngoài các hoạt động sống. Những người thực hành thiền chân chính mà tôi biết điều mang thiền vào tất cả các hoạt động của họ: đi (thiền hành), ăn, ngủ (thiền ngủ),… Trong đó có thiền nói (thiền giao tiếp).
Thiền giao tiếp là gì?
Tôi không có định nghĩa cho phần này! Chúng ta có thể hình dung thiền giao tiếp là giao tiếp trong khi thiền. Thể hiện sự chú tâm vào người khác: lời nói, cảm xúc, ngôn ngữ cơ thể, ý định,… của người nói. ĐỒNG THỜI, duy trì sự chú tâm vào chính mình: sự lắng nghe, sự xao nhãng, cảm xúc, ngôn ngữ cơ thể, ý định (ý định ngắt lời bạn chẳng hạn),…
Thiền giao tiếp là nhận ra Ta và nhận ra Người trong lúc giao tiếp.
Đây có thể nói là một phần vận dụng thiền cao cấp. Chúng ta phải thực hành thiền đơn giản nhiều ngày để dễ dàng ứng dụng trong giao tiếp.
Bạn đang giao tiếp như thế nào?
Chúng ta cùng hồi tưởng lại những lần giao tiếp gần đây, khi chúng ta nói người đối diện có nhận được ý nghĩa, hay thông điệp của chúng ta không?
Trong giao tiếp chúng ta gặp 3 rủi ro:
- Không hiểu điều người khác nói.
- Nói người khác không hiểu.
- We don’t talk anymore!
Để loại giảm thiểu tối đa những rủi ro này chúng ta cần thiền giao tiếp.
Tại sao giao tiếp lại không hiệu quả?
Do sự mất tập trung, không biết lắng nghe, không hiểu được ý từ lời nói. Trang tử có câu: “Đặng ý quên lời” – Tôi thử hỏi các bạn: Nếu không tập trung, không lắng nghe, … thì làm sao mà nhận ra được “ý” của người nói được. Ở một góc độ nào đó, đỉnh cao của Giao Tiếp chính là Thiền.
Chúng ta có thể đổ lỗi cho môi trường. Thời đại kinh tế thị trường công việc bận rộn không đủ sức để lúc nào cũng để ý mà giao tiếp cho hiệu quả?
Sự thật là BẠN có thể LỰA CHỌN CÁCH GIAO TIẾP?
Khi mà quan sát những học viên của mình, nhất là các bạn làm ở doanh nghiệp.
Chúng ta đem hết cái nhiệt huyết, sự kiên nhẫn, sự năng động,… nói chung hết những cái tích cực của chúng ta vào nơi làm việc. Và khi trở về nhà chúng ta lại mang ra hết những cái tiêu cực, nóng giận, đổ lỗi, …
Không khí ở chỗ làm rộn ràng bao nhiêu thì Không khí ở nhà lại ảm đạm bấy nhiêu. Lâu dần mọi người trong gia đình, gần gũi nhất lại trở nên xa lạ kiểu …we don’t talk anymore!
Bạn có nhận ra điều này?
- Bởi vì ở doanh nghiệp bạn cần phải tập trung làm, bạn cần ý thức, bạn cần trách nhiệm
- Còn về nhà thì những điều này giảm xuống đến mức tối thiểu. Bạn chỉ muốn “xõa” mà thôi!
Bạn tin tôi đi, chúng ta sẽ bình an từ bên trong hơn khi mà Gia Đình là một chỗ dựa cho chính mình. Hãy xem phần tập trung, ý thức và trách nhiệm với những cuộc đối thoại trong gia đình mình cũng như trong công việc. Một điều thú vị là khi thực hành Thiền giao tiếp một thời gian, các học viên tôi phản hồi rằng họ sống chân thật hơn!
Ai đọc bài nếu làm trong môi trường doanh nghiệp đều biết: Chúng ta phải mang rất nhiều lớp mặt nạ, phải đè nén cảm xúc của mình, không chỉ abc mà còn xyz… để mọi chuyện suôn sẻ. Nhưng khi bạn thực hành thiền giao tiếp được tốt, bạn sống chân thật hơn ở nơi làm thì mỗi ngày làm của bạn vô cùng nhẹ nhàng, chẳng phải gồng lên.
Và trong gia đình cũng vậy! Hãy hình dung một không khí gia đình đầm ấm, mọi người ngồi cùng nhau ở phòng ăn và tiếng nói cười rôm rả,… đây chẳng phải là điều chúng ta mong ước cả đời này sao? Tin tôi đi! Bạn có thể lựa chọn để nó thành hiện thực.
Làm thế nào để Giao tiếp hiệu quả hơn?
Trong Giao Tiếp, hãy là người cho đi sự lắng nghe của bạn trước.
Nguyên tắc của cuộc sống: Hãy là người cho đi!
Một người có thể cho đi chính là một người có sự bình an và mạnh mẽ. Có sự thông cảm và đồng cảm với người. Cho đi là thể hiện tình yêu thương của chúng ta đối với người khác và cũng là đối với chính mình. Cho đi là món quà mỗi người dành cho chính mình.
Ở đây tôi không nói về sự trao đổi, hay sòng phẳng. Hay “Hãy Cho rồi sẽ được Nhận”, “làm thiện để được phước”,… Tôi không khuyến khích chúng ta nghĩ như vậy! Chúng ta nghĩ như thế này giá trị của sự cho đi rất thấp và sẽ có lúc làm ta thất vọng.
Khoa học đã có những nghiên cứu, khi chúng ta thật tâm cho đi điều gì đó, như một số tiền, một món quà dành cho người khác thì trong não chúng ta xảy ra phản ứng hóa học tạo nên cảm giác hạnh phúc. Và cảm giác hạnh phúc này chính là món quà mà chúng ta đã dành cho mình rồi.
Hãy cho đi sự lắng nghe trọn vẹn của bạn dành cho người đối diện, để rồi bạn sẽ cảm thấy được tình yêu thương, lòng hân hoan bên trong mình. Bạn sẽ hiểu và thương người đối diện. Thêm một tình yêu thương đó chẳng phải là món quà trân quý nhất cuộc sống dành cho chúng ta đấy sao!
Khi bạn trao đi sự lắng nghe của mình. Người nói mới có cơ hội để nói ra những “vấn đề” lồng phía bên trong “vấn đề”. Từ đó với những công phu thiền tập bạn có được, bạn sẽ sáng suốt gợi ý đúng đấng
Ví dụ: Trong một cuộc nói chuyện ngắn, bạn tôi cũng than thở là thiếu tiền, làm lương không bao nhiêu mà vật giá leo thang theo không nổi… Nhưng khi trò chuyện sâu thêm nữa thì tôi mới biết người bạn mình cũng không phải “lương không bao nhiêu” như tôi nghĩ (lương bạn gần 30 triệu là cao rồi) mà là bạn không được người trong gia đình tôn trọng, bị coi thường vì không được sang trọng, tế nhị. Bạn phiền lòng do làm công ty của gia đình.
Trong ví dụ này: Cái sự than trách nhầm giải tỏa một phần cảm xúc bên trong tâm trí. Và trong cuộc nói chuyện tôi lắng nghe hơn 80% thời gian, 20% chỉ là hỏi thêm một vài điều. Điều người này cần không phải là đổi Công việc nhiều tiền mà cần có sự ghi nhận từ gia đình.
Phần thực hành Thiền Giao Tiếp
Chúng tôi cùng nhau Thiền và ghi nhận lại những biểu hiện củ Trụ trong tâm trí mình. Và cũng nói lên những gì đang trụ vào. Một người nói một người nghe theo mô hình.
Ở đây điều thú vị tôi muốn các học viên mình thực hành chính là: Nói lên được những khó khăn, những vướng mắc trong cuộc sống mình. Những gì mình đã bám trụ, những dấu ấn gây nên khổ sở và cảm xúc tiêu cực. Những điều làm cuộc sống đi xuống.
Bởi vì khi nói lên được rõ ràng vấn đề của mình thì người khác mới giúp đỡ được chúng ta. Như trong ví dụ trên, thay vì tôi xui bạn tôi đổi việc thì tôi gợi ý bạn tìm đến trị liệu tâm lý.
Và với người nghe, khi lắng nghe được khó khăn, vấn đề của bạn mình. Chúng ta có được sự đồng cảm. Đồng thời, có thể chúng ta cũng nhìn thấy chính mình trong đó, và phản hồi lại với bạn những gì chúng ta nghe được, hiểu được và chia sẻ được cùng họ.
Lắng nghe bạn cũng là lắng nghe và nhìn thấy chính mình
Thiền Giao Tiếp là biến mọi cuộc giao tiếp bình thường thành một quá trình mở rộng tình yêu thương và đồng cảm bên trong mọi người.
Câu hỏi và Trả lời trong phần Thiền Giao Tiếp
- Mất bao lâu để thực hành thiền giao tiếp thành thạo?
→ Chỉ có bắt đầu mà không có điểm cuối. Hãy cho mình một định nghĩ về sự thành thạo! Thiền giao tiếp cũng như cách mình trải nghiệm về cuộc sống vậy, có lẽ chúng ta mãi vẫn là kẻ nghiệp dư mà thôi!
- Làm thế nào để có thể hiểu nhanh được người khác?
→ Thật sự quan tâm, tập trung và lắng nghe người khác để hiểu được họ ở thời hiện tại. Quan trọng là hiểu chính mình trước.
- Khi tập thiền lắng nghe bên trong mình thấy như có 2 người trong đầu, có khi nhập cả 2 vào làm 1, có khi tách rời vậy thì mình nên làm gì?
→ Hãy là người quan sát quan trọng nhìn rõ được điều mình chú tâm vào. Những phần khác buông trôi.
- Chị nói nhưng người khác không nghe mình thì làm như thế nào? Đâu phải lúc nào cũng áp dụng được thiền vào giao tiếp!
→ Hãy là người lắng nghe trước. Đúng và rất đúng, không phải lúc nào cũng có thể áp dụng Thiền Giao Tiếp. Nhưng hãy luôn nhớ rằng mình có thể giao tiếp tốt hơn. Và cần rèn luyện, không hấp tấp nóng vội. Hãy cảm nhận và theo dõi cảm xúc của mình để tự điều chỉnh phù hợp.
Lời nhắn đến các bạn đọc
Với các học viên, qua buổi học hôm nay, chúng ta cần liên tục thực hành những phần mình đã học được:
- Thiền đơn giản
- Thiền nghe
- Thiền giao tiếp
Học cách nói về những gì chúng ta Trụ vào – để nhận ra và nói lên những điều là cuộc sống chúng ta mất đi niềm vui, bình an và hạnh phúc.
Với các bạn đọc, hãy thử suy nghĩ về câu hỏi: Mục đích của giao tiếp là gì? Có những cách nào để chúng ta vừa đạt được mục đích giao tiếp mà vừa bình an?
Cảm nhận của tôi với vai trò người hướng dẫn
Tôi thấy dễ dàng hơn khi hướng dẫn thiền giao tiếp 1:1 bởi vì chúng ta vẫn cần một không gian, một người thật sự tin tưởng và không phán xét để cùng chia sẻ! Tôi vẫn khuyên các học viên là: Chúng ta hãy trở thành một người tin tưởng người khác và không phán xét người khác trước. Hãy thể hiện thiện chí của mình khi mong muốn nghe người khác chia sẻ.
Phần Thiền Nghe, Thiền Giao Tiếp, Biểu hiệu của trụ,…những chủ đề đưa ra nếu nhìn theo góc độ học thuật thì mênh mông vô cùng tận! Có hơn trăm ngàn quyển sách đã nói về nghe về nói về thiền. Tuy vậy, phần thực hành lại vô cùng đơn giản. Hãy là người thực hành nghe, thực hành nói, thực hành Thiền mỗi khi có thể.
Thiền tập chính là Tập Thiền, và cứ tập hoài theo năm tháng mà có được những kết quả của riêng mình. Và cũng chỉ nên một mình mình biết, không nên nói ra.
Tôi sau khóa này lại tiếp tục ẩn nhẫn tham thiền nhiều hơn và từng bước một thấm đẫm các phần thiền.
Sat Nam
Thiện Chí
** ** ** Vui lòng đọc kỹ Bản Quyền – Cộng Tác trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh từ Blog.
** ** ** Nếu bạn thấy bài viết này nhiều ý nghĩa và giúp ích được bạn, hãy cân nhắc Ủng Hộ Sat Nam Coach
