Một chế độ ăn uống lành mạnh là điều mà ai ai cũng tìm kiếm. Và hiện tại trên thế giới cũng như ở Việt Nam đã có rất nhiều phương pháp ăn uống. Mỗi chế độ ăn uống đều phù hợp với một số người. Có người nói, phải dành thời gian để “thử” từng loại phương pháp và hiểu được gốc rễ của phương pháp ăn đó và chọn cái phù hợp cho chính mình!
Ban đầu tôi cũng nghĩ như thế. Tôi thử qua thực dưỡng, nhịn ăn gián đoạn 16/8, ăn thô,… Tuy vậy, sau cả năm trời tôi vẫn thấy mọi thứ cứ loạn lên thôi! Cũng không tìm ra được chế độ ăn uống nào phù hợp với chính mình. Nên tôi làm một quyết định: Sáng tạo ra chế độ ăn uống lành mạnh theo cách của tôi! Tôi khám quá ra chỉ cần tuân thủ vài nguyên quan trọng, thì tự nhiên sức khỏe sẽ tốt lên. Vì chẳng phải chúng ta ăn để khỏe hay sao?
Tối thiểu hóa thực phẩm từ sự chết chóc làm chế độ ăn uống lành mạnh hơn
Đây là nguyên tắc đầu tiên tôi lựa chọn cho chính mình. Vẫn là tối thiểu hóa, tôi không nói là loại bỏ, cấm kỵ,… mà đơn giản là tối thiểu hóa. Cho đến hiện tại, bữa ăn thường ngày không còn thịt, cá, tôm cua, hay các loại động vật khác. Tôi chọn từ tối thiểu để bắt đầu và để tiếp tục luyện tập. Ăn uống lành mạnh cũng là một cách tu thân. Cứ tối thiểu dần tối thiểu dần.
Tối thiểu hóa thực phẩm từ sự chết chóc nghĩa là ăn nhiều thực vật hơn. Thật là khó nói ngắn gọn chế độ ăn lành mạnh này. Lối ăn của tôi, đơn giản mà nói là lối ăn một mặt hướng đến sự thuần chay, nhưng cũng không chấp vào thuần chay. Ví dụ như khi đi đến một nơi xa lạ, chưa thể tìm được nơi có thể ăn uống được, cũng chưa thể nấu ăn ngay thì vẫn có thể ăn một vài món tạm qua.
Thỉnh thoảng (1 tuần khoảng 2 lần) tôi vẫn ăn trứng luộc, trứng sốt cà chua. Thế nên tôi gọi là tối thiểu hóa.
Thỉnh thoảng (tôi hi vọng là 1 năm 1 lần) tôi muốn ngồi ở bãi biển – gọi một con khô mực nướng và uống một lon bia. Thế nên tôi gọi là tối thiểu hóa.
Thỉnh thoảng sẽ có buổi cùng nướng thịt cá bên bờ sông (những 2 năm nay chưa có). Tôi sẽ ngửi mùi thơm (còn tôi thì nướng khoai và bắp)…
Chân thật là vậy! Nên tôi gọi là tối thiểu hóa thôi.
Tại sao chế độ ăn uống lành mạnh hơn lại cần tối thiểu hóa thực phẩm chết chóc?
Có rất nhiều lý do để tôi chọn tối thiểu hóa thực phẩm chết chóc. Có những điều là khoa học đã nghiên cứu, hay do tôi trải nghiệm, hay có những điều tôi thấy người khác thực hành và chia sẻ lại. Tôi nghĩ vẫn cần bằng chứng khoa học trong phần ăn uống của mình.
Chế độ ăn uống lành mạnh thuận theo giải phẫu sinh lý
Theo giải phẫu sinh lý con người có những cấu trúc phù hợp với động vật ăn thực vật.
Điểm qua một số đặc trưng: răng, tuyến nước bọt, độ dài của ruột, nồng độ và lượng dịch vị,… Điều này cho chúng ta thấy được mình cần ăn nhiều thực vật hơn và giảm động vật lại.
Ví dụ: Thức ăn của bộ linh trưởng là gì? Chúng ta quan sát loài Khỉ, Tinh Tinh thức ăn của chúng hầu như thuần thực vật đến 98%! Một số loại động vật nhỏ như côn trùng, sâu bọ được ăn vào một cách tự nhiên.
Khoa học cũng đã chứng minh, khi giảm ăn thịt động vật, chất béo động vật giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Chế độ ăn khuyến cáo cho những người bệnh tim mạch, tiểu đường luôn khuyến khích dùng đạm thực vật và béo thực vật để thay thế.
Ăn uống lành lạnh giảm thức ăn chết chóc theo sách vở và trải nghiệm
Trong tác phẩm Hành Trình Về Phương Đông (tác phẩm mà tôi vừa đọc rất nhiều lần vừa nghe audio rất nhiều lần) có một đoạn nói về việc ăn động vật hay thực vật. Tôi nhớ là “nếu như chúng ta xem những động vật là những đàn em nhỏ bé của mình thì tại sao mà chúng ta lại giết nó? Chẳng lẽ vào miếng ngon vị béo đã làm mờ mắt chúng ta rồi sao?” Đoạn này rất chạm vào tôi. Và cũng là lý do mà tôi tối thiểu hóa thức ăn từ động vật, chuyển sang ăn thực vật.
Tôi nghĩ, nếu đã đi trên con đường tu tập – con đường của tình yêu thương thì tình yêu rộng lớn nó bắt đầu từ việc mà mình ngừng giết chóc lên. Bởi vì con vật cũng có tình yêu thương, cũng biết đau biết sợ.
Trong một quyển sách khác nữa tôi đọc thì nó đưa ra sự quan sát về người một người ăn chay và một người ăn động vật. Người ăn động vật cứ giết con vật rồi ăn thịt chúng. Gương mặt người đó càng ngày càng trở nên dữ tợn, đáng sợ, hung dữ khi về già mắc nhiều bệnh và chết trong đau khổ.
Còn gương mặt của người ăn ăn thực vật bình thường thì họ gương mặt nó hiền hậu, ung dung. Ai ai khi gặp người ăn thực vật này đều dễ cảm mến và tin tưởng. Mãi đến già rất ít bệnh và ra đi được thanh thản.
Và một quyển sách khác cũng viết về một người rất hung dữ, ác độc được một Vị Sư cảm hóa quyết định không giết chóc nữa và chỉ ăn thực vật thôi. Gương mặt người này cũng thay đổi, từ rất hung dữ trở nên hiền hòa, thanh tịnh. Từ một người cực ác độc trở thành một người hiền hậu mà phần lớn là do thức ăn.
Khi trở về quan sát chính mình. Tôi thấy điều này là đúng. Từ hồi ăn thực vật tôi ít nóng giận hơn, gương mặt trong cũng sáng lên hơn. Quả thật, ăn cái gì thì mình là cái đó! Tôi chọn mình làm người hiền lành, điềm tĩnh nên tôi ăn thực vật.
Ăn thực vật mới giúp tôi yêu thiên nhiên hơn bởi vì mình sẽ quan tâm đến việc trồng cây trồng rau. Quan tâm đến việc bảo tồn. Thay vì mình nhổ cây tước đoạt luôn cái sự sống của cây thì mình chỉ tỉa cành cắt cành để cái cây vẫn tiếp tục sinh trưởng phát triển. Vẫn ăn được – lợi mình nhưng không giết hại giống loài khác. Hành động mà mình gieo trồng, trân trọng là hành động rất thiện lương mà bất kỳ cái người nào đi trên con đường tu tập đều cần phải rèn luyện.
Đọc đến đây bạn nghĩ gì? Bạn có thấy cần thiết giảm thịt động vật lại không?
Thầy Đặng Trường Sơn – người tôi luôn âm thầm follow cũng có chia sẻ về phần ăn thuần thực vật: “Ăn vì năng lượng”. Chúng ta ăn hay uống bất gì thứ gì cũng là nạp năng lượng vào cơ thể mình. Theo đó, thức ăn đến từ thực vật có những năng lượng và rung động tốt hơn so với thức ăn đến từ sự giết chóc động vật. Một chế độ ăn uống lành mạnh đơn giản là nạp năng lượng lành mạnh vào cơ thể, làm mình khỏe hơn cả về thể chất lẫn tinh thần.
Tối thiểu hóa các loại hạt nêm – thực phẩm công nghiệp
Bột ngọt – hạt nêm là thứ tôi tối thiểu hóa đầu tiên. Tôi không phủ nhận vai trò của chúng làm tăng vị giác của mình lên hơn. Tôi cũng không cầu kỳ chỉ dùng những hương liệu tự nhiên. Tuy vậy, những bằng chứng cho thấy bột ngọt và hạt nêm ảnh hưởng đến hệ thần kinh đã đầy ra đó rồi.
Giảm bớt phần gia vị này, bữa ăn được thanh đạm hơn. Nhịp thở và nhịp tim chúng ta được ổn định hơn.
Và nói không với thực phẩm công nghiệp. Tôi muốn nhắc đến các thực phẩm giả mặn. Tôi muốn nhắc đến những chất bảo quản, chất làm day, làm mềm, phẩm màu,… Là một cử nhân hóa học chuyên ngành phân tích, tôi nghĩ không thể nào kiểm nghiệm hết nổi! Thay vì chịu một xác suất nào đó về bệnh ung thư khi sử dụng chúng, tôi giảm thiểu đến tối đa.
Điều này cũng liên quan đến việc tối thiểu hóa thực phẩm từ giết chóc. Chẳng hạn có hay quán ăn, một quán toàn đồ chay công nghiệp, với nhiều dầu mỡ,… Và một quán toàn đồ mặn, thì tôi nghĩ nếu tôi không nhịn ăn được, tôi vẫn vào quán đồ mặn và gọi món cá nướng, hay salad gì đó. Cái nào nhiều chất độc hơn thì phải tránh!
Hãy nhớ chế độ ăn uống lành mạnh là chúng ta đang nạp năng lượng cho sức khỏe mình. Có những món nhìn rất đẹp, ăn cũng rất ngon nhưng vẫn phải tránh xa.
Bạn nghĩ như thế nào về các loại hạt nêm và thực phẩm công nghiệp?
Nguyên tắc tối thiểu hóa cũng là ăn vừa đủ
Chế độ ăn uống lành mạnh thì không thể thiếu sự vừa đủ. Tối thiểu hóa cũng là ăn vừa đủ. Đủ để thức ăn tái tạo lại cơ thể và năng lượng chúng ta.
Bạn đã từng, thông thường chỉ ăn hai chén nhưng đến một bữa lẩu lại ăn căng bụng ra chừng năm chén? Nhất là khi đó đã vào tối muộn.
Bạn đã từng đến những buổi buffet và cho thức ăn vào “đầy máng”?
Hay những buổi nhậu này ép nhau từng ly bia một?
…
Tôi biết mỗi chúng ta đều có lý do của riêng mình, có “hoàn cảnh riêng”, nhưng hãy tối thiểu lại theo khả năng của mình.
Thời buổi hiện tại, ai cũng quan tâm đến sức khỏe của họ. Bạn có thể thử đề xuất là uống bia vừa phải và nói chuyện cùng nhau nhiều hơn. Tôi cá là sẽ có người đồng ý, đây chính là bạn đã tối thiểu lại được rồi! Hãy chủ động!
Nguyên tắc của sự vừa đủ làm giảm lòng tham bên trong chúng ta. Thật là hài hước khi nói rằng tham ăn cũng là một cái tội! Tuy vậy, hãy nghĩ về việc các cơ quan trong cơ thể chúng ta đột ngột phải “tăng ca”, phải làm đến kiệt sức,… Thì không oan chút nào!
Thú thật, tôi cũng có những lúc như thế. Nhất là các bữa lẩu chay: bỏ thì uổng vì mình trân trọng thức ăn, cố gắng ăn hết. Nhưng giờ, giữa việc phải ăn cho hết và đã đủ no rồi thì tôi chọn ăn đủ no. Và rút kinh nghiệm cho lần sau: gọi lẩu ít hơn.
Bạn có phản biện gì về phần này? Hãy cho tôi biết ý tưởng của bạn bên dưới bình luận nhé!
Chế độ ăn uống lành mạnh là một sự lựa chọn
Ở đây toàn bộ bài viết là cái quan điểm cá nhân, chủ quan của tôi. Tôi không có ý là phê phán bất kỳ cái điều gì. Ví dụ những các ngành công nghiệp thực phẩm chay nó ra đời đều có ý nghĩa và cái giá trị của nó. Quan trọng là chúng ta lựa chọn điều gì?
Thầy tôi trong bữa ăn đã nói:
“Cùng một tô canh, nếu thả vào đó một con cá thì thành canh mặn. Thả vào đó một miếng tàu hủ thì thành canh chay. Thế thôi, tất cả là sự lựa chọn”
Cũng như vậy, phần ăn chay thuận tự nhiên hay ăn thuần thực vật vẫn có rất nhiều quan điểm. Điều chúng ta bàn bạc với nhau không phải là cái nào đúng cái nào sai, cái nào nó có cơ sở khoa học cái nào không có,… Điều chúng ta cần là lựa chọn cái phù hợp cho mình, đơn giản và không cố chấp vào một điều gì. Và quan trọng là bắt đầu hành động! Bởi vì nếu chỉ nói trên đầu môi chót lưỡi về ăn uống lành mạnh thì chẳng thể khỏe lên được!
Và cũng lưu ý, có những điều phù hợp cho mình ở thời điểm này không chắc là nó sẽ phù hợp cho mình ở thời điểm khác.
Ví dụ ngày xưa tôi đặt niềm tin của mình rất là nhiều vào thực dưỡng và hạn chế tối đa đường. Không bao giờ dùng tới đường thì bây giờ quan điểm thôi thay đổi. Tôi sử dụng đường một cách hợp lý vừa phải bởi vì thừa đường thì bệnh mà thiếu được cũng bệnh nặng tương đương.
Do đó, trong ăn uống cần cởi mở, cần học tập và nhìn nhận ngày càng rõ ràng hơn.
Mọi thứ đều đúng hết nhưng mà dùng nó như thế nào cho phù hợp, dùng nó như thế nào để mà tối ưu thì đó là cái trí tuệ của mỗi người chúng ta!
Bạn có thể bắt đầu như thế nào?
Thật lòng cảm ơn bạn đã đọc bài viết đến đây! Bạn có sẵn lòng bắt đầu một chế độ ăn uống lành mạnh? Bạn sẵn sàng cho việc tối thiểu hóa thực phẩm từ chết chóc?
Nếu bạn sẵn sàng, đây là gợi ý cho bạn:
Ý thức tự thân
(Nếu bạn cần những cơ sở khoa học, hãy tự tìm tòi thêm cho mình)
Khi mỗi người nhận ra chúng ta cần cắt giảm lượng thực phẩm chết chóc đi. Ý thức được một chế độ ăn uống lành mạnh không phải là sự kham khổ, tôn giáo,… mà vì nó phù hợp cho sức khỏe chúng ta.
Ý thức tác hại sâu sắc khi lạm dụng những thực phẩm đống hộp, những chất bảo quản, phẩm màu. Khi chúng ta nghiên cứu và thốt lên: “đáng sợ quá!” thì lúc tối thiểu hóa những “chất độc” này dễ dàng được bắt đầu. Chúng ta có đủ lý do về điều mình sắp làm.
Hỏi về sự đồng thuận trong gia đình, bạn bè?
Gia đình tôi hiện tại chỉ có tôi là ăn tối thiểu. Các thành viên còn lại đều mỗi tháng đều ăn chay bốn ngày và mọi người có tăng phần rau lên, giảm ít thịt cá.
Khi bắt đầu, tôi xin sự đồng thuận của mọi người trong gia đình, giải thích phần lý do và lợi ích có được, mọi người đều không phản đối.
Khi đi ăn chung với nhóm bạn, hỏi về sự đồng thuận của họ khi ăn quán thuần thực vật.
Hãy khuyến khích các bạn chúng ta thử ăn xem cảm giác như thế nào? Thử một lần không ngon thì thôi?…(hãy luôn nhớ tránh thực đơn có quá nhiều các món giả mặn)
Trong khẩu phần ăn
Bắt đầu bằng việc giảm khối lượng động vật bốn chân trước, rồi động vật hai chân và và sau cùng là giảm lượng cá. Tập ăn hoa quả, rau củ và các loại hạt!
Tăng số ngày ăn
Chúng ta có thể bắt đầu bằng bữa ăn trong ngày. Ví dụ bữa tối không ăn thịt động vật; mỗi tuần có một bữa trưa không ăn thịt,…
Chúng ta có thể lựa chọn là một tháng không ăn thịt trong 2 ngày, 4 ngày, 8 ngày,…
Bạn có thêm ý tưởng gì cho phần này để thực hành? Hãy chia sẻ bên dưới bình luận nhé?
Kết luận
Tôi chân thành mong muốn mọi người xây dựng một chế độ ăn lành mạnh hơn. Để sức khỏe của chúng ta được chăm sóc chủ động!
Hãy để giấc ngủ của mình được ngon và miếng ăn của mình được lành mạnh. Bởi vì chẳng phải chúng ta làm việc cả một đời cơ bản nhất là vì miếng ăn, giấc ngủ đấy sao?
Sat Nam
Thiện Chí
** ** ** Vui lòng đọc kỹ Bản Quyền – Cộng Tác trước khi sao chép hoặc trích dẫn nội dung và hình ảnh từ Blog.
** ** ** Nếu bạn thấy bài viết này nhiều ý nghĩa và giúp ích được bạn, hãy cân nhắc Ủng Hộ Sat Nam Coach